Bursa Uludağ Üniversitesi İş Sağlığı ve Güvenliği Koordinatörü, A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı Doç. Dr. Nurettin Yamankaradeniz, bu süreçteki en önemli konulardan birisinin çalışmaya devam eden kamu ve özel sektördeki çalışanların sağlık ve güvenliği olduğunu vurguladı.
6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun 4’üncü maddesinde ‘İşveren, çalışanların işle ilgili sağlık ve güvenliğini sağlamakla yükümlü’ ibaresini hatırlatan Yamankaradeniz, 16’ncı maddesinde de ‘İş yerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması ve sürdürülebilmesi amacıyla işveren, çalışanları ve çalışan temsilcilerini iş yerinin özelliklerini de dikkate alarak, aşağıdaki konularda bilgilendirir’ hükmü bulunduğunu anımsattı. Yamankaradeniz, bu hükümler gereğince işverenlerin iş yerlerinde alacakları iş sağlığı ve güvenliği önlemlerinin hayati önem taşıdığının altını çizdi.
Riskli Çalışanları Tespit Edip, Talimatlara Uygun Hareket
İşverenlerin koronavirüse karşı önlemler alabileceğini belirten Yamankaradeniz, daha sonra bunları madde madde şöyle sıraladı:
“-Öncelikle iş yerlerinizde bulunan iş sağlığı ve güvenliği profesyonelleri olarak nitelendirilen iş güvenliği uzmanı, iş yeri hekimi ile bu süreçte devamlı irtibat halinde olunuz.
-Aldığınız bütün kararlar ile ilgili çalışanlarınızı ve iletişim halinde olduğunuz iş ortaklarınızı bilgilendiriniz. İş sağlığı ve güvenliği kurulu varsa; olağanüstü toplantıya çağırılıp COVID-19 süreç yönetimine yönelik acil durum planı üzerine çalışma başlatmanız önerilir.
-Salgın hastalıktan etkilenmesi mümkün olan riskli çalışanlarınızı tespit edip, ilgili devlet kurumlarının talimatlarına uygun hareket etmelisiniz.
Servise Yönlendirme
-İş yeri servis araçlarının T.C. Sağlık Bakanlığı’ndan onaylı ruhsatlı profesyoneller tarafından mikrop ve virüslere karşı dezenfekte edilmesi gerekmektedir. Ayrıca bu önlemlerin yanı sıra mümkünse servis sayılarının artırılması ve toplu taşıma kullanan çalışanların servislere yönlendirilmesi önerilir.
-İşe girişte çalışanların ateşleri mümkünse termal kamera veya temassız ateş ölçerler ile ölçülmeli ve ateşi olan çalışanların tedbir amaçlı iş yeri hekimi veya en yakın sağlık kuruluşuna yönlendirilmesi sağlanmalıdır.
-İşe girişlerde herkesin görebileceği yerlere el dezenfektasyon kitleri asılması, kullanılan dezenfektasyonların mutlaka Sağlık Bakanlığımız ve Dünya Sağlık Örgütü gibi güvenilir kaynakların belirttiği kriterlere uygun olması gerekmektedir.
Tek Kullanımlık Malzemeler Ve Atık Kutusu
-Bu süreçte iş yerlerinde kişisel hijyen malzemesi kullanımı artacağından el dezenfektanı, sabun, tek kullanımlık malzemeler örneğin; maske, kâğıt peçete, eldiven gibi ürünler çalışan sayılarına göre tedarik edilmesi, özellikle tek kullanımlık hijyenik bertarafı için atık kutuları temin edilmesi önerilmektedir.
-Çalışanlarınıza COVID-19 konusunda bilgilendirme yapmalısınız. Yüz yüze eğitimlerin uygun olmadığı durumlarda e-mail, afişler ve el broşürleri hazırlayarak, alacakları önlemler hakkında bilgilendirmeniz gerekmektedir. Afişler ve broşürlerde özellikle kişisel hijyen, sosyal izolasyon, el yıkama süresi de en az 20 saniye ve uygulamalı şekilleri belirtmeniz önerilir.
Çalışma Alanlarının Havalandırılması
-Çalışma alanlarının işe başlamadan mutlaka en az 10 dakika ve gün boyunca belli aralıklarla havalandırılması, ‘İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği’ ve Covid-19 önlemleri gereğince, çalışma alanlarındaki kullanılan klima ve iklimlendirme ekipmanlarının mutlaka periyodik kontrollerinin ve uygun hijyenik solüsyonlar ile temizliklerinin yapılması bu süreçte özellikle önem arz etmektedir.
-İş yerlerinde çalışanlar arasındaki mesafe en az 1,5 metre olacak şekilde düzenlenmesi, bunun sağlanamadığı durumlarda esnek çalışma durumunun göz önüne alınması önerilir.
Asansör Kullanımı
-Zorunlu haller dışında asansörlerin kullanılmaması, zorunlu hallerde ise yalnızca küçük asansörlere tek kişinin binmesi, geniş asansörlerde ise asansöre binecek kişilerin birbirine sırtını dönecek şekilde asansörde olmaları için ayak yönlerini gösteren uyarı levhalarının asansör zeminlerine ve girişlerine yapıştırılması önerilir.
-Yemekhanede yemeklerin poşet içerisinde kumanya şeklinde yani sandviç, kapalı içecek ve meyve gibi dağıtılması önerilir.
Geçici Süreyle Kaldırılmalı
-Çalışanların iş yerlerine giriş-çıkış esnasında imza atmak için kullandıkları kalem, kağıtların kaldırılması, varsa parmak okuma cihazlarının geçici olarak iptal edilmesi,
-Dış ortamla teması en aza indirmek amacıyla iş yerlerine yemek ve kargo servis hizmetlerinin engellenmesi,
Belli Süre İle Kapatılmalı
-İş yerlerinde mümkün olduğunca çalışanların yakın temasta bulunmalarının, ekipman, araç, gereçlerin ortak kullanımının önlenmesi; bu kapsamda çay-kahve servisi yapılan yerlerin belli süre ile kapatılması, bunun mümkün olmadığı yerlerde çalışanların tek kullanımlık malzemeler veya kişisel eşyalarını kullanması özellikle önerilir.
Belli Aralıklarla Temizlik
-Özellikle ofis ortamlarında yoğun olarak kullanılan bilgisayar gereçlerinin cihazlara zarar vermeyecek uygun temizlik solüsyonları ile gün içerisinde belli aralıklar ile silinmesi önerilir.
-İş yerlerinde mümkünse muhtemel COVID-19 maruziyetini önlemek adına toplantıların ertelenmesi veya tele/video konferans olarak yapılması, bunların gerçekleştirilmesinin mümkün olmadığı durumlarda, toplantının daha az katılımcı ile güvenlik mesafesi korunarak gerçekleştirilmesi ve Sağlık Bakanlığı’nca belirtilmiş tüm tedbirler alınarak yapılması önerilmektedir.”
Önlem Almayan Veya Geciken İşveren, Maddi Ve Manevi Sorumlukları Karşılayabilir
